Sombere klimaat- en energieverkenning vraagt om nieuw beleid
Het kabinet moet aan de bak om de klimaatdoelstellingen te halen. Deze conclusie volgt uit de vandaag gepresenteerde Klimaat- en Energieverkenning. Met spoed moet het kabinet plannen maken om bedrijven en huishoudens te helpen overschakelen van aardgas, olie en kolen naar een efficiënter en schoon energiesysteem gebaseerd op groene elektriciteit. Statkraft schetst graag enkele suggesties om dit te realiseren.
Somber beeld voor klimaat én energierekening
De Klimaat- en Energieverkenning laat zien dat Nederland afhankelijk blijft van aardgas, olie en kolen. Dit heeft direct gevolgen voor de CO2-uitstoot, die te langzaam afneemt. Voor het gebruik van fossiele brandstoffen moet ons land een steeds groter beroep doen op import, nu én de eigen gaswinning nagenoeg gestopt is, én er veel te weinig gebruik gemaakt wordt van elektriciteit uit zon en wind. De KEV stelt hierover dat “de verwachte elektriciteitsvraag nu lager is geraamd dan vorig jaar, vanwege lagere verwachtingen van elektrificatie en groenewaterstof-productie”. Het planbureau wijst netcongestie en oplopende nettarieven voor elektriciteit als boosdoeners aan.
Keuzes kabinet oorzaak uit zicht raken doelen
Waar in vorige KEV’s de klimaatdoelstellingen steeds meer in zicht kwamen, werd het sombere beeld uit het voorliggende rapport al verwacht. Het kabinet heeft immers besloten om effectieve beleidsmaatregelen af te schaffen of te korten, zonder met alternatieven te komen. Zo is het klimaatfonds tot 2030 met €1,2 miljard gekort, is er minder geld voor batterijen én is er binnen dit fonds miljarden extra gereserveerd voor kerncentrales, die pas na 2040 elektriciteit zullen produceren. De acute uitdaging is om huishoudens en industrie überhaupt in staat te stellen over te stappen op hernieuwbare energie. Netcongestie en oplopende nettarieven frustreren deze overstap, zo laat de KEV zien. Dit zijn uitdagingen waar de ontwikkeling van betaalbare groene waterstof of de opslag van pieken aan zonnestroom in batterijen juist aan bij kunnen dragen. Juist hier is fors op bezuinigd. Terwijl ook het sturende beleid is afgezwakt, met bijvoorbeeld het schrappen van een hogere CO2-prijs, het juist zwaarder belasten van de elektrische auto en het stoppen met de uitfasering van de gas-CV ketel ten gunste van warmtepompen.
Aan de slag met nieuw beleid
Het kabinet moet aan de slag. In het hoofdlijnenakkoord is afgesproken dan er een aanvullend beleidspakket moet komen om de doelen – 55% minder CO2 uitstoot in 2030 - toch te halen. Ook de Klimaatwet verplicht het kabinet daartoe. Statkraft geeft hiervoor een aantal suggesties:
- Zorg dat bedrijven de overstap kunnen maken van kolen en gas naar hernieuwbare elektriciteit. Laat de overheid een groot deel van de kosten van de elektriciteits-netuitbreiding financieren.
- Zorg dat overtollige overdag geproduceerde zonnestroom goed ingezet kan worden tijdens de donkere avond. Behoud daarom de geplande subsidie voor batterijen bij zonneparken.
- Maak groene waterstof een betaalbaar alternatief voor bedrijven. Schrap dus niet in het klimaatfonds-budget voor elektrolyse.
- Elektriciteit uit zon en wind is snel en goedkoop. Op land en nabij de vraag naar elektriciteit. Geef hiervoor de ruimte.
Persvragen?
